Bir Teklif
Konuştuğumuz dili bazen yazıya geçirmekte güçlük çekiyoruz bazen de yanlış yazıyoruz. Özellikle dini terim olarak kullanılan kelimeler başka harflerle değiştirildiğinde kullanım amacının dışında çok farklı bir anlama dönüşmektedir. Yanlış manalar ortaya çıkmaktadır. İbadetle mükellef olan Müslüman toplumun okuduğu kuranın harflerini çıkaramayınca fıkhi olarak ibadetleri de sorunlu olmaktadır. Halk arasında en fazla bilinen örnek olarak "haleka" kelimesinin yarattı ya da tıraş etti manaları içerisinde ayrım yapılması zorunludur. حلق kelimesi tıraş etti anlamına gelirken خلق kelimesi yarattı anlamına gelir. Halbuki dilimzde ikisi de "haleka" şeklinde okunabilir. Alanın uzmanları konu üzerinde çalıştıklarında çok daha vahim durumlarla karşılaşacakları muhakkatır.
Bu sebeple konunun çok ama çok tartışma götürecek bir tarafının da olduğunu bilerek alfabeye bazı harflerin eklenmesinin hem kolaylık sağlayacak hem de zenginlik katacaktır düşünmekteyiz. Ve bu teklifi yetkililere yapıyoruz.
Aşağıya konuyla alakalı bazı örnekleri ekleyeceğim. Ancak konu sadece bu örneklerden ibaret değildir. Herkes çevresini dinlediğinde ve bölgesel lehcelerde sayısız örneklerini görebilir. Ve herkes okuduğu kitapta bu sorunlarla karşılaşmaktadır.
Örneğin:
1.Kur'an/قرءان kıraat/ قرءات kelimesinde k harfi ile ifade edilen harf bir boğaz harfi olan ق harfidir. K harfinin karşılığı ise ك harfi olabilir. Dolayısıyla doğru ifade için ق harfinin karşılığı bir harf alfabemize konulmalıdır.
2. "Hayır" derken olumsuz anlamda reddetme ifade eden kelime aslında iyilik anlamında kullanıldığında خير/hayır diye ifade edilir. Buradaki karışıklığı gidermek için de خ harfinin karşılığı bir harf alfabeye eklenmelidir.
3. "Hala" kelimesi devam eden bir süreç mi yoksa babanın kız kardeşi mi olduğu ancak sıyak ve sıbağdan anlaşılır. Sürecin devamlılığını ifade eden kelimenin birinci " a" sında uzatma var. Babanın kız kardeşini ifade eden kelime ise uzatmadan okunur. Bu sebeple uzatma harfini ifade eden bir işaretin eklenmesi zorunludur. Bu bütün sesli harflerin uzatmalısının yapılması anlamına geliyor.
4. Re'fet /رؤفة hemzeyi ifade edebilmek için özel isimleri eklerinden ayıran kesme işareti kullanılmaktadır. Kur'an derken de hem ق yerine "k" harfini yanlış kullanıyoruz hem de hemze/ ء harfi yerine kesme işareti kullanıyoruz. Bir şarkı sözü olarak " a'a a'a " böyle garipçe ifade ediliyor. Halbuki kesme işareti yerine hemze harfini ifade eden bir harf konulsa anlamada ve anlatmada kolaylık sağlayacaktır.
5. Yağan kar anlamında "Kar" fazla geliri ifade için kullanılan "kâr" ve hanım efendi anlamındaki ekleriyle kullanılan "karı" anlam karışıklığına sebep olmaktadır.
"Onun karı" dediğinde hangisinin kastedildiği sadece cümle içerisinde anlaşılabilir. Bu sebeple "k" harfini yumuşatan bir unsur, yağan kar ile servet fazlalığını ifade eden ya da evli bayanı birbirinden ayırt eden bir takım alametlerin eklenmesi uygun olur.
Böylece örnekleri çoğaltabiliriz.
Bir "k" harfinin dahi en az iki çeşit ifade şekli var ise diğer problemin daha fazla olduğu kendiliğinden anlaşılır.
Bu sebeple teklifimiz; alfabemize yeni zenginliklerin kazandırılmasıdır. Daha kapsayıcı kuşatıcı ve alfabeye sahip olmanın çok şey kazandıracağını ümit ediyoruz.
Bünyamin GÖLCÜ
MÜFTÜ
Honaz/2023