Serinhisar Kızıllı Aşiretindenmiş

2014 yılı Ağustos sayısında yer alan ve Adnan Menderes Kaya ile Doç.Dr.Hakan Karagöz'ün yaptığı araştırmada özellikle Denizli'nin Çameli, Acıpayam, Tavas, Serinhisar ilçeleri ile Burdur'un Yeşilova, Tefenni, Çavdır, Gölhisar ilçeleri arasında kalan bölge halkının, büyük bir çoğunlukla Avşar boyuna mensup olduğu belirtilirken, bu dönemde bölgeye yerleşen Avşarlar'ın tespit edilebildiği kadarıyla Acıpayam ilçe merkezi, Karahüyükavşarı, Kumavşarı, Aliveren, Bademli, Corum, Çakır, Darıveren, Dedebağı, Gümüş, Kelekçi, Sırçalık, Yeşilyuva, Yumrutaş ve daha birçok köy de, Serinhisar ilçe merkezinde, Çivril'in Kızılcasöğüt ve Kızılcayer, Buldan'ın Bozalan, Honaz'ın Menteşe ve Kızılyer köylerinde; Çameli ilçe merkezi ile Kızılyaka köyünde; Tavas'ın Kızılca, Kızılcahöyük, Horasanlı ve Ulukent köylerinde; Beyağaç'ın Kızılcaöz, Kızılcaağaç ve Kızılyaka köylerinde; Çal ilçe merkezi ile Hançalar köyünde; Denizli merkeze bağlı Karahayıt, Başkarcı ve Karakova köylerinde halen yaşamlarını sürdürmekte olduğu kaydedildi. 

Dergide Denizli'nin Selçuklular ve Osmanlılar dönemine dair bir çok bilgi yer alıyor. Kaynaklarla verilen bilgilerde  “Eskiçağlardan beri Batı Anadolu'daki önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Denizli, XI. yüzyılda Türklerin Anadolu'ya gelmesiyle birlikte, Bizans ve Selçuklular arasında cereyan eden hâkimiyet mücadelelerinin yaşandığı yer oldu. 1206 yılında Türklerin eline geçen şehir, Selçuklular, Sahip- Ataoğulları, İnançoğulları ve Germiyan Beyliklerinin egemenliği altında kalıp, daha sonra Osmanlı Devleti'nin kontrolüne girdi. Denizli ve çevresine Türklerin ilk yerleşiminden itibaren, Avşar Türkmenlerinin bölgeye önemli bir nüfusla gelip yerleştikleri ve meydana gelen birçok önemli hadisede etkin rol oynadıkları biliniyor. Osmanlı Devleti'nin şehirde hakimiyet kurduğu dönem boyunca birçok Avşar oymağı,  Denizli yöresine gelerek iskân olmuş, bu minvalde şehrin fethinden Türkleşmesine ve günü-müz Denizli halkının oluşumu sürecine kadar, Avşar boyunun önemli etkilerinin olduğu anlaşılıyor” ifadeleri yer aldı.

Osmanlı Devleti'nin 1429 yılında yöreyi kesin olarak ele geçirdikten sonra kendi politikalarına uygun olarak Denizli ve çevresini üç bölgeye ayırdığı, Asi Karaağaç’ın (Acıpayam, Serinhisar), Hamid sancağına; Tavas’ın, Menteşe sancağına; Homa, Işıklı, Çal, Baklan, Honaz, Sarayköy, Buldan ve Denizli’nin ise Kütahya sancağına bağlandığı belirtilirken XVI. yüzyılda Sis, Tarsus, Maraş, Uluborlu, Eğirdir, Yeni-İl, Zile, Halep, Özer, Antep bölgelerinde yaşayan Kızıllı aşiretinin Avşar boyuna mensup olduğu kaydedildi. Ayrıca Kızıllılar'ın Dulkadirli Türkmenlerini oluşturan ana oymaklardan biri olduğunu eski ve kalabalık bir aşiret olan Kızıllıların,
Anadolu'nun fethi ve iskânı zamanında Denizli yöresine geldiğini söyleyen Adnan Menderes Kaya ve Hakan Karagöz, araştırmalarında şu ifadelere yer verdiler: “Denizli'nin Serinhisar ilçesini Avşarların kurduğu bilinmektedir. İlçenin eski adı Kızılhisar'dır. Adından da anlaşılacağı üzere Avşarların Kızıllı oymağı burada yerleşmiştir. Kızıllı oymağının bir bölümü de Tavas ilçesinin Kızılca ve Kızılcabölük köylerini kurmuştur ki halen bu iki köy ile Kızılhisar’ın aralarında  akrabalık bulunduğu bilinmektedir.

Çivril'in Kızılcasöğüt ve Kızılcayer beldeleri bu oymaktandır.  Ayrıca Honaz'ın Kızılyer, Çameli'nin Kızılyaka, Beyağaç'ın Kızılcaöz, Kızılcaağaç ve Kızılyaka köyleri de Kızıllı oymağından kalmadır.
Selçuklular ve Beylikler zamanında Denizli ve civarında meskûn olan Avşarlar, çok erken tarihlerde yerleşik hayata geçmelerine rağmen boy şuurunu unutmamışlardır”